Z punktu widzenia nowej perspektywy finansowej Funduszy Europejskich 2021-2027 należy zwrócić uwagę na kategorie przedsiębiorstw, które będą mogły ubiegać się o dotacje oraz inne możliwości finansowania.

Dotychczas główny podział przedsiębiorstw sprowadzał się do 2 kategorii:

1. MŚP
2. Przedsiębiorstwa duże

Nowa perspektywa finansowa przewiduje jednak zwiększoną możliwość uzyskania dostępu do źródeł finansowania, w tym także dotacji dla przedsiębiorstw typu:

1. small mid-cap, czyli „małych spółek o średniej kapitalizacji”
2. mid-cap, czyli „spółek o średniej kapitalizacji”

MŚP – mikro, małe, średnie przedsiębiorstwa

Kryteria, na podstawie których dane przedsiębiorstwo zakwalifikować możemy jako mikroprzedsiębiorstwo, małe lub średnie przedsiębiorstwo (MŚP), określa Załącznik I do rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu. Są one analogiczne do kryteriów przyjętych w zaleceniu Komisji 2003/361/WE z dnia 6 maja 2003 r. dotyczącym definicji mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw.

Przy określaniu statusu MŚP pomocne będą wyjaśnienia zawarte w wydanym przez Komisję Europejską „Poradniku dla użytkowników dotyczącym definicji MŚP”. Warto także skorzystać z narzędzi on-line, takich jak opracowany przez PARP „Kwalifikator MŚP” lub dostępny na stronie internetowej Komisji Europejskiej „SME self-assessment questionnaire” (tylko w wersji angielskiej).

1. przedsiębiorstwo mikro – przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 10 osób, którego obroty roczne i/lub roczna suma bilansowa nie przekracza 2 mln EUR,
2. przedsiębiorstwo małe – przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 50 osób, którego obroty roczne i/lub roczna suma bilansowa nie przekracza 10 mln EUR,
3. przedsiębiorstwo średnie – przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 250 osób, którego obroty roczne nie przekraczają 50 mln EUR i/lub roczna suma bilansowa nie przekracza 43 mln EUR.

Dla ustalenia kategorii przedsiębiorstwa przyjmuje się zatem poniższe kryteria:

• liczba osób zatrudnionych
• roczny obrót
• całkowity bilans roczny

Należy zwrócić uwagę na to, że o ile zachowanie progu zatrudnienia jest obowiązkowe, o tyle w przypadku pułapu dotyczącego rocznego obrotu lub całkowitego bilansu rocznego MŚP może wybrać jeden z nich.

Przedsiębiorstwo nie musi więc spełniać obydwu warunków finansowych i może przekroczyć jeden z pułapów, nie tracąc swojego statusu.

Ponadto jeśli przedsiębiorstwo przekroczy próg zatrudnienia lub pułap finansowy w trakcie roku referencyjnego, który jest brany pod uwagę, nie wpłynie to na jego sytuację i zachowuje ono swój status, jaki miało na początku roku.

O zmianie statusu decyduje fakt, iż zjawisko to powtórzy się w ciągu kolejnych dwóch lat.

Źródło: http://publications.europa.eu/resource/cellar/79c0ce87-f4dc-11e6-8a35-01aa75ed71a1.0005.01/DOC_1 s. 11

small mid-cap, mid-cap

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2015/1017 z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego i Europejskiego Portalu Projektów Inwestycyjnych oraz zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1291/2013 i (UE) nr 1316/2013 – Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych, s. 10 wprowadza definicje:

1. small mid-cap, czyli „małe spółki o średniej kapitalizacji”, które oznaczają podmioty zatrudniające nie więcej niż 499 pracowników, niebędące MŚP,
2. mid-cap, czyli „spółki o średniej kapitalizacji”, które oznaczają podmioty zatrudniające nie więcej niż 3 000 pracowników, niebędące MŚP ani małymi spółkami o średniej kapitalizacji.

Zgodnie z przyjętymi założeniami dotyczącymi nowej perspektywy finansowej 2021-2027, przedsiębiorstwa typu small mid-cap i mid-cap mają mieć zapewniony zwiększony dostęp do możliwości uzyskania dofinansowania, co w perspektywie 2014-2020 było bardzo ograniczone.

Dotyczyć ma to m.in. programu FENG, który wspierać będzie główne inwestycje przedsiębiorstw w sfery takie jak: B+R, innowacje, cyfryzacja czy internacjonalizacja, ale także Programów Regionalnych.

Preferencje miałyby dotyczyć w szczególności przedsiębiorstw typu small mid-cap, czyli „małych spółek o średniej kapitalizacji”, gdyż w tym przypadku planowane jest rozszerzenie definicji MŚP właśnie o podmioty typu small mid-cap, czyli takie, które zatrudniają nie więcej niż 499 osób, a jednocześnie nie przekraczają progów finansowych (obrót roczny, suma bilansowa) przewidzianych dla średniego przedsiębiorstwa.

Dzięki temu firmy zatrudniające do 499 pracowników i nie przekraczające powyżej wspomnianych wskaźników finansowych dla średniego przedsiębiorstwa miałyby większe możliwości korzystania z finansowania, w tym z dotacji, bo byłyby traktowane jako MŚP.

Definicja kryteriów

1. Liczba osób zatrudnionych

Liczba osób zatrudnionych (art. 5 – załącznika do zalecenia Komisji 2003/361/WE) jest zasadniczym kryterium wstępnym przy określaniu, w jakiej kategorii mieści się dane MŚP.

Liczba ta dotyczy osób zatrudnionych na pełnych etatach, w niepełnym wymiarze godzin, sezonowo i obejmuje:

• pracowników
• osoby pracujące dla przedsiębiorstwa, podlegających mu i uważanych za pracowników na mocy prawa krajowego
• właścicieli – kierowników
• wspólników prowadzących regularną działalność w przedsiębiorstwie i uczestniczących w zysku przedsiębiorstwa

Praktykantów lub studentów odbywających szkolenie zawodowe na podstawie umowy o praktyce lub szkoleniu zawodowym nie zalicza się do osób zatrudnionych.

Nie wlicza się też okresu trwania urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego.

Liczba zatrudnionych osób odpowiada liczbie rocznych jednostek roboczych (RJR). Każdy, kto był zatrudniony na pełen etat w obrębie przedsiębiorstwa lub w jego imieniu w ciągu całego roku referencyjnego, stanowi jedną jednostkę roboczą. Praca osób, które nie przepracowały pełnego roku, pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin oraz pracowników sezonowych traktowana jest jako części ułamkowe jednostki.

Źródło: http://publications.europa.eu/resource/cellar/79c0ce87-f4dc-11e6-8a35-01aa75ed71a1.0005.01/DOC_1 s. 12

• Interpretację w odniesieniu do powyższych zapisów wprowadza OŚWIADCZENIE O SPEŁNIANIU KRYTERIÓW MŚP, dostępne na stronach internetowych PARP. Na str. 18 dokumentu znajdziemy definicję pojęcia Liczba zatrudnionych – liczba personelu, które odnosi się bardziej precyzyjnie do form zatrudnienia/współpracy, z którymi do czynienia mamy aktualnie w Polsce.

Liczba zatrudnionych – liczba personelu odpowiada liczbie rocznych jednostek pracy (RJP), to jest liczbie pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy w obrębie danego przedsiębiorstwa lub w jego imieniu w ciągu całego uwzględnianego roku referencyjnego. Praca osób, które nie przepracowały pełnego roku, osób, które pracowały w niepełnym wymiarze godzin, bez względu na długość okresu zatrudnienia, lub pracowników sezonowych jest obliczana jako część ułamkowa RJP. W skład personelu wchodzą:

1. pracownicy – zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy
   o pracę;
2. osoby pracujące dla przedsiębiorstwa, podlegające mu i uważane za pracowników na mocy prawa krajowego, m.in. osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych (np. umowa zlecenia, umowa o dzieło, umowa o świadczenie usług);
3. właściciele-kierownicy – do tej kategorii zaliczamy osoby zatrudnione na podstawie kontraktów menadżerskich oraz właścicieli (np. udziałowców, akcjonariuszy) firmy, którzy angażują się w jakikolwiek sposób w zarządzanie przedsiębiorstwem, a nie tylko pobierają dywidendy z zysku;
4. partnerzy prowadzący regularną działalność w przedsiębiorstwie i czerpiący z niego korzyści finansowe -do tej kategorii zaliczamy osoby, które, mając zarejestrowaną działalność gospodarczą, świadczą pracę na rzecz określonego podmiotu, obowiązki te są jednak wykonywane na podstawie umowy zlecenia, gdzie pracownik (przedsiębiorstwo przez niego zarejestrowane) jest zleceniobiorcą, natomiast pracodawca jest zleceniodawcą; w grupie tej mieszczą się również partnerzy spółki partnerskiej.

Pracownicy tymczasowi świadczący pracę na rzecz danego pracodawcy powinni być uznawani za członków personelu jego przedsiębiorstwa i uwzględniani przy ocenie przynależności tego przedsiębiorstwa do sektora MŚP.

Praktykanci lub studenci odbywający szkolenie zawodowe na podstawie umowy o praktyce lub szkoleniu zawodowym nie wchodzą w skład personelu. Nie wlicza się okresu trwania urlopu macierzyńskiego ani wychowawczego.

Zasadą generalną, która powinna mieć zastosowanie przy przeliczaniu pracy danej osoby na wartości liczbowe RJR powinno być odzwierciedlenie ich wkładu w potencjał przedsiębiorstwa. 1 RJR to każda osoba, która regularnie, w pełnym wymiarze i w ciągu całego roku referencyjnego wykonuje pracę niezależnie od formy prawnej regulującej zakres jej obowiązków służbowych na rzecz przedsiębiorstwa. W przypadku osób, które nie przepracowały pełnego roku lub wykonujących pracę w niepełnym wymiarze godzin wartość RJR obliczana jest jako ułamek czasu ich pracy odniesiony do czasu poświęconego na wzorcową RJR (40 godzin tygodniowo). Natomiast w przypadku osób, których czas pracy nie został unormowany, należy wziąć pod uwagę rzeczywisty czas wykonywania obowiązków służbowych do pojedynczej RJR.

2. Roczny obrót i całkowity bilans roczny

Zgodnie z art. 4 załącznika do zalecenia Komisji 2003/361/WE, roczny obrót określa się przez obliczenie dochodu, jaki przedsiębiorstwo uzyskało ze sprzedaży produktów i świadczenia usług w ciągu roku, który jest brany pod uwagę, po odjęciu rabatów. Obrót należy liczyć bez uwzględnienia podatku od wartości dodanej (VAT) oraz innych podatków pośrednich.

Całkowity bilans roczny odnosi się do wartości głównych aktywów przedsiębiorstwa.

Źródło: http://publications.europa.eu/resource/cellar/79c0ce87-f4dc-11e6-8a35-01aa75ed71a1.0005.01/DOC_1, s. 13

Dla ustalenia powyższych danych niezbędne jest ustalenie czy przedsiębiorstwo jest przedsiębiorstwem niezależnym (samodzielnym) czy też występują relacje partnerstwa lub powiązania z innymi podmiotami.

Aby to zrobić, trzeba uwzględnić wszelkie związki danego przedsiębiorstwa z innymi przedsiębiorstwami oraz dodać dane tych przedsiębiorstw do własnych danych. Skumulowane w ten sposób dane ostatecznie decydują o tym czy dane przedsiębiorstwo zachowuje progi i pułapy ustanowione w definicji MŚP oraz do której kategorii się kwalifikuje.

Kwalifikator MŚP

• Masz wątpliwości związane z ustaleniem statusu Twojego przedsiębiorstwa ?!

• Nie wiesz czy Twoja firma kwalifikuje się do uzyskania dofinansowania ?!